Sluiten

Kaart van de Zwinstreek

Dit is een Vlaams Topstuk

Vervaardiger

Jan de Hervy

Periode en datering

16de eeuw
(1501)

Deze geschilderde voorstelling in olieverf op doek van het Zwingebied, de streek ten noorden en oosten van Brugge, houdt ergens het midden tussen een kaart en een schilderij. In de middeleeuwen ontvingen schilders geregeld het verzoek om een gebied in kaart te brengen, meestal in opdracht van de stadsmagistraat, zoals dat ook hier het geval was. De stad Brugge vind je aan de uiterste linker rand van de voorstelling, ongeveer ter hoogte van het midden. Van daaruit strekt het beeld zich in diagonale richting uit naar het noordoosten, zoals het kompas ongeveer in het midden van de kaart (aan de bovenzijde) weergeeft. Helemaal rechtsboven, op het voormalige eiland Walcheren, kan je de stadjes Middelburg en Veere zien, die op dat moment het noordelijkste deel van het graafschap Vlaanderen vormden. In het landschap zijn bijna geen mensen te zien, met uitzondering van, enigszins luguber, enkele ongelukkigen hangend aan galgen.

TOPSTUK

Ondanks de kwetsbare toestand en de vele overschilderingen is deze kaart op doek een merkwaardig en belangrijk document op het gebied van de landschapsschildering en cartografie. De kaart werd destijds beschouwd als een wettelijk en politiek instrument bij discussies. Zo houdt het verband met de uitgraving van een kanaal dat diende als verbinding tussen het Zwin en de Westerschelde, om dankzij verse watertoevoer de verzanding van het Zwin tegen te gaan. De Brugse stadsmagistraat gaf in 1501 opdracht aan de kunstenaar om de hydrografie van de Zwinstreek ten noorden en ten oosten van Brugge weer te geven. Het accent ligt dan ook vooral op de voorstelling van waterwegen, sluizen, dijken en watermolens, die in vogelvluchtperspectief zijn afgebeeld. Deze geschilderde kaart mogen we niet beschouwen als een exacte weergave van het gebied, maar eerder als een ontwerp in functie van de verbouwingswerken aan het Zwin. Het werk van Jan de Hervy lag aan de oorsprong van de Brugse cartografische traditie waarop werd voortgebouwd door Provoost, Pourbus en Pieter II Claeissens.

Details

Onderwerp
Opschriften
datering (in het midden): 1561
plaats (in het midden)
Dimensie
geheel, hoogte: 43.5 cm
geheel, breedte: 108.5 cm
met lijst, hoogte: 69.5 cm
met lijst, breedte: 136 cm
met lijst, diepte: 12 cm

Identificatie

Huidige locatie
Verzameling
Categorie
Objectnaam
Materialen
Inventarisnummer
0000.GRO1382.I

Linked open data

Permalink
IIIF manifest
Copyright
Musea Brugge engageert zich om gegevens als bruikbare open data ter beschikking te stellen. Afbeeldingen van kunstwerken die niet onder auteursrechtbeperkingen vallen, zijn daartoe gepubliceerd onder de Creative Commons Zero licentie. Deze mogen vrij worden gebruikt.

Gerelateerde items uit onze collectie